EEN BURGERINITIATIEF VOOR EEN LEGALE CANNABISMARKT

Cannabis Social Clubs (CSC’s) zijn verenigingen van burgers die zelf de kweek van een beperkte hoeveelheid cannabis voor eigen gebruik, organiseren. Ze zetten een gesloten circuit op waarbij productie, verdeling en gebruik in overeenstemming met de, voor het land in kwestie, wettelijk geldende reglementering, zijn georganiseerd.

Op dit ogenblik zijn er in België en Spanje Cannabis Social Clubs legaal actief. In principe zou het mogelijk moeten zijn om in elk land waar het gebruik van cannabis (onder bepaalde omstandigheden) niet strafbaar is, clubs op te richten. In december 2011 werd een gedragscode voor Europese Cannabis Social Clubs opgesteld.

Internationale conventies over drugs verplichten lidstaten niet om het gebruik en de kweek voor persoonlijk gebruik te verbieden. De ondertekenende landen kunnen er voor kiezen gebruik niet te straffen en de kweek voor persoonlijk gebruik te reguleren zonder dat ze moeten vrezen voor internationale sancties. Deze maatregelen zijn de basis van een rationeel beleid, maar ze zijn onvoldoende. Kweek voor eigen gebruik kan aan de grote vraag nooit volledig voldoen. Deze methode biedt niet automatisch de gegarandeerde immuniteit tegen al de gezondheidsrisico’s of tegen frauduleuze afleiding naar de zwarte markt. Om deze risico’s gevoelig te verminderen, is er een nog meer doorgedreven model nodig voor productie en verdeling.

De meest rationele oplossing is de collectivering van de kweek voor persoonlijk gebruik. Volwassen gebruikers die zelf niet willen of kunnen kweken richten verenigingen zonder winstoogstmerk op, de CSC’s, met de bedoeling om legaal, veilig en transparant cannabis te voorzien voor hun leden. Hiervoor zetten ze een gereguleerd marktmodel op waarin het aanbod altijd geproduceerd wordt in functie van de vraag, dit wil zeggen dat de productie beperkt wordt tot de hoeveelheid noodzakelijk om de behoefte voor eigen gebruik van elk lid in te vullen.

Als je dit ook in jouw land wil proberen, bieden we volgende handleiding:

Als je een Cannabis Social Club wil beginnen moet je er rekening mee houden dat je elke verbinding met de illegale markt tracht te vermijden. Een CSC moet niet alleen legaal lijken, ze moet dat in de feiten ook echt zijn zodat zij dat in een rechtszaak ook kunnen bewijzen. Daarom is een strenge discipline in de administratie en organisatie van de club levensnoodzakelijk.
Elke club begint met leden die actief bezig zijn met de organisatie op verschillende manieren en met verschillende verantwoordelijkheden. De regels worden duidelijk en eenvoudig gehouden onder een democratisch toezicht. Het is altijd wel verstandig een advocaat te raadplegen die bij elke stap raad kan geven en uiteindelijk ook de verdediging op zich kan nemen als er toch een rechtszaak van komt.

Voor je de eerste stap zet, bestudeer je best het bestaande wettelijke kader rond cannabisgebruik in jouw land. Als het gebruik op zich geen misdaad is en gebruik van een kleine hoeveelheid niet meer vervolgd wordt (zie het overzicht van de legale hoeveelheidsgrenzen in de EU landen), moet het mogelijk zijn om een winnende wettelijke verdediging te pleiten voor een Cannabis Social Club, gebaseerd op het argument dat mensen die het recht hebben om te gebruiken, ook de toelating moeten krijgen om minstens voor eigen gebruik te kweken.

De eerste stap is de openlijke voorstelling van het initiatief om een Cannabis Social Club op te richten via een persconferentie of openbare actie. De beste resultaten krijg je volgens ons als je er ook een publiek figuur bij kunt betrekken (een samenwerking met een politicus of artiest) om de nodige persaandacht te krijgen en de kans op vervolging (als je bij je actie openlijk zaad, planten of gebruikershoeveelheden cannabis zou etaleren) verlagen.

Bij de voorstelling moet goed duidelijk gemaakt worden dat het hoofddoel van de club de kweek is van cannabis nodig voor het persoonlijk gebruik van de leden om zo een legaal, veilig en transparant alternatief te bieden voor de illegale markt.

Als de reactie van de overheid niet in de richting gaat van een vervolging, is het tijd voor stap 2.

STAP TWEE. HET FEITELIJK OPRICHTEN VAN DE CLUB

De volgende stap is de officiële oprichting van de Cannabis Social Club als een vereniging van cannabisgebruikers en –producenten die collectief de hoeveelheid voor persoonlijk gebruik kweken in een gesloten circuit. Verkies een dagelijks bestuur of een beheerraad met minstens een voorzitter, secretaris en penningmeester en stroomlijn de beslissingsprocedure op democratische wijze, zodat alle leden op de hoogte zijn van de belangrijke (financiële, e.a.) beslissingen en acties.

In de statuten moet het doel van de vereniging worden vermeld: het vermijden van gezondheidsgerelateerde risico’s van cannabisgebruik die het gevolg zijn van de illegale markt (verzwaring, chemische toevoegingen, etc…). Je kan ook een onderzoeksdoel in je statuten opnemen. Je kan dan onderzoek doen naar de cannabisplant en op zoek gaan naar de meest milieu en gezondheidssparende kweekmethode. Ook de promotie van een sociaal debat over de legale status van cannabis en de gebruikers, is een legitiem doel voor CSC’s. Als je wil kun je via ENCOD modelstatuten van de bestaande clubs in Spanje en België verkrijgen.

De statuten moet je laten registreren en ze moeten wettelijk goedgekeurd worden door de bevoegde overheid (meestal het plaatselijke griffiekantoor).

Dan kun je al je leden samenbrengen, waarbij je er op let dat deze al cannabisgebruiker zijn of lijden aan een medisch erkende kwaal waarbij de risico’s van cannabisgebruik niet opwegen tegen de positieve werking.

Eindelijk kan er gekweekt worden. Bereken de hoeveelheid die je nodig hebt voor het persoonlijk gebruik van de leden en organiseer de collectieve productie van deze hoeveelheid in een gezamenlijke plantage. Kweek zo biologisch mogelijk en zorg dat je de leden de mogelijkheid biedt te kiezen tussen verschillende soorten zodat elk lid kan kiezen welke soort best bij hem/haar past.

Zorg er voor dat mensen die werken in de plantage of bezig zijn met het transport van planten of cannabis documenten op zak of vlakbij hebben waarin wordt uitgelegd hoe de vereniging werkt en waarin de wettelijke antecedenten worden aangehaald. Uit deze documenten moet blijken dat de cannabis in de collectieve plantage wordt gekweekt in opdracht van identificeerbare leden over wie alle officiële informatie beschikbaar is (bvb. kopieën van de identiteitskaarten). Deze bewijsstukken kunnen wel eens cruciaal zijn om te vermijden dat de mensen die het meest betrokken zijn bij de werking worden vervolgd als de overheid besluit tussen te komen.

Afhankelijk van de wetgeving in je eigen land kan de verdeling en het gebruik voorzien worden in de club.

STAP DRIE. PROFESSIONALISEER DE CLUB

Na verloop van tijd kan het aantal leden zodanig groeien dat de organisatie van de productie, het transport, de financiële transacties etc… verder moet worden geprofessionaliseerd. Om de vereniging toe te laten de controle over de planten te behouden, kan je het best werken met meerdere kleinschalige plantages.

Elke club kan een eigen binnenhuisreglement stemmen dat de statuten kan aanvullen en het gebruik van de club(kweek)ruimte, lidmaatschapsbijdragen, kweek, clubgeest, etc … kan bepalen. Hierin kun je ook gedragsregels vastleggen voor leden zoals bijvoorbeeld rond de verkoop van de door de club gekweekte cannabis aan derden, vooral minderjarigen.

Om problemen en misverstanden te vermijden, kan je best de overheid op een of andere manier op de hoogte brengen van het feit dat jullie in groep cannabis kweken. Sommige clubs hebben dit gedaan door een officiële mededeling aan de plaatselijk bevoegde autoriteiten, het dichtstbijzijnde politiebureau of de gemeentelijke overheid, anderen beperkten dit tot een persbericht.

Het feit dat je een vereniging zonder winstoogmerk bent, wil niet zeggen dat er geen commerciële transacties kunnen doorgaan. Om cannabis van goede kwaliteit te kweken op een veilige en gezonde manier is inspanning vereist, die beloond moet worden. Om te werken als vereniging moeten er onkosten gemaakt worden en het werk dat nodig is om alles draaiende te houden, is werk dat zoals elke andere arbeid beloond mag worden.

Het vastleggen van de prijs moet transparant en democratisch gebeuren. De te berekenen onkosten kunnen gaan van de huur van kantoren en kweekruimte, waterverbruik, electriciteitsverbruik, materiaal, lonen, administratieve kosten, tot benzine en de algemene kosten bij de werking van de organisatie. Deze onkosten breng je in rekening en verdeel je over de hoeveelheid cannabis die de club heeft gekweekt. Zo kom je aan een prijs per gram. In Spanje en België kwam men na veel rekenen tot een prijs van 3 à 4 euro per gram. De meeste clubs werken met jaarlijkse rekeningen, zodat de berekende prijs elk jaar aangepast kan worden. Bij andere verenigingen kan specifiek tot op de plant gerekend worden zodat de prijs verschilt bij elke oogst (om de 3 à 4 maanden).

Mocht dit systeem ondanks de lage prijs toch nog winst maken, dan blijft deze restfractie in de vereniging. Eén van de eerste beslissingen die je kan nemen om het overschot aan restgelden te gebruiken, is een verlaging van de lidmaatschapsbijdrage.

Financiële transacties probeer je zoveel mogelijk te documenteren (uitgaande betalingen met factuur, inkomende betalingen met rekeningen). Dit is belangrijk als je bij een rechtszaak moet aantonen dat de club niet betrokken was bij illegale activiteiten. Bovendien is die transparantie ook handig bij de democratische controle door de leden.

Het is een goed idee om er zelf een extern controlemechanisme bij te betrekken. Een niet-lid met de capaciteiten om te oordelen of de gebruikte methoden beantwoorden aan de vooropgestelde normen.

STAP VIER. LOBBYEN VOOR EEN VOLLEDIG WETTELIJKE REGELING VOOR CANNABIS SOCIAL CLUBS IN EIGEN LAND

Eens een Cannabis Social Club vlot werkt, is het tijd om politieke en wettelijke overheden te overtuigen om een wettelijk kader te maken voor clubs waarbij zaken als vergunningen, belastingen en externe controle worden ingebouwd.

In de meeste gevallen weten politici, juridische experts, rechters en politiemensen gewoon niet hoe je nu moet beginnen met een cannabismarkt wettelijk te regelen. Maar dit kan ook een voordeel zijn: als er geen gekende voorgeschiedenis is, worden de modellen die worden voorgesteld door de gebruikers zelf vaak makkelijker aanvaard.

Republish