Bron: Nieuwsuur

19 januari 2011

WikiLeaks lekt duizenden diplomatieke berichten uit Nederland

Amerikaanse politiemensen hebben in Nederland veel meer macht dan er wordt gedacht. Terwijl Nederlandse agenten zich aan strenge regels moeten houden, blijkt uit WikiLeaks-documenten dat hier onder druk van de Amerikanen op drugs wordt gejaagd zonder de verplichte toestemming van justitie.

Commissie-Van Traa

De wettelijke controle op de politie is streng, althans op papier. Die strenge regels zijn ontstaan na het parlementaire onderzoek van de commissie-Van Traa, midden jaren negentig, toen bleek dat agenten zich zelf als drugshandelaren gingen gedragen. De Nederlandse politie wordt aangestuurd door het Nederlands Openbaar Ministerie en moet zich houden aan het Nederlands wetboek van strafvordering. Bovendien moeten buitenlandse verzoeken om samenwerking gebaseerd zijn op een zogenaamd rechtshulpverzoek. Dat moet dus lopen via de Officier van Justitie.

Toestemming

Als de Amerikaanse drugspolitie dus in Nederland iets wil ondernemen, moeten ze toestemming krijgen via zo’n rechtshulpverzoek. Maar met die strenge regels zijn de Amerikanen helemaal niet blij en willen ze al jaren veel meer dan ze mogen, zo blijkt uit stukken van WikiLeaks. Zo klaagt de Amerikaanse ambassadeur in 2004: De Nederlanders blijven zich verzetten tegen het gebruik van gecontroleerde afleveringen en criminele infiltranten in hun drugsonderzoeken. Later schrijft hij ‘In 2004 accepteerde de Nederlanders geen enkel verzoek van de DEA voor een gecontroleerde aflevering’.

DEA

In 2005 verandert de situatie: Amerikaanse DEA (Drug Enforcement Administration)-agenten krijgen steeds meer voet aan de grond in Nederland. Steeds vaker werken zij met Nederlandse agenten samen op basis van zogenaamde ‘police-to-police information’. Dus informatie-uitwisseling zónder tussenkomst of controle van de Officier van Justitie. Sterker, de DEA heeft zelf direct toegang tot politieinformatie.

Soepel

Zo blijkt uit een cable: ‘De snelle uitwisseling van ‘police-to-police information’ wordt steeds beter dankzij de ruimere toegang die DEA-agenten bij eenheden van de Nationale Recherche hebben gekregen’. Nederland blijkt ineens een stuk soepeler als het gaat om gecontroleerde afleveringen.

Buiging

Nederland buigt voor de druk van de Amerikanen. Want uiteindelijk blijken hier weldegelijk gecontroleerde afleveringen plaats te vinden zonder toestemming van de Officier van Justitie. Zo staat in een cable: ‘Sinds eind 2005 heeft de Nederlandse politie positief gereageerd op verzoeken van de DEA om gecontroleerde afleveringen uit te voeren zonder rechtshulpverzoek; terwijl ze tot die tijd al dat soort informele verzoeken afwezen. In de eerste helft van 2006 hebben de Nederlanders zes gecontroleerde afleveringen begeleid op verzoek van de DEA op basis van directe politiecontacten’.

Geen rechtshulpverzoeken

De vraagt dringt zich nu op: informeert de politie het OM niet wat ze aan het onderhandelen zijn met de DEA of wordt het OM wel geïnformeerd maar gedoogt het OM een situatie die in strijd is met de wet? Hoe dan ook: uit de WikiLeaks-documenten blijkt dat er geen rechtshulpverzoeken plaatsvinden terwijl die er conform de wet wel zouden moeten zijn.

Nieuwsuur heeft dit alles voorgelegd aan het OM. Die laat weten de berichten van de ambassade voor rekening van de ambassadeur te laten zijn, en dat ze niet kunnen kloppen.

In de studio reageert André Rouvoet, fractievoorzitter van de ChristenUnie in de Tweede Kamer. Rouvoet was lid van de Parlementaire Enquêtecommissie Opsporingsmethoden(Commissie-Van Traa), in de periode 6 december 1994 – 25 juni 1996.

Geschrokken

André Rouvoet laat in Nieuwsuur weten geschrokken te zijn dat mogelijk de Amerikaanse Drug Enforcement Administration (DEA) op Nederlands grondgebied regels heeft overtreden bij bijvoorbeeld het inzetten van infiltranten. Hij gaat opheldering vragen aan het kabinet.

Vragen en/of opmerkingen? Mail de maker Bas Haan.

Republish