Zou een verbod van hallucinogene paddestoelen het einde inluiden van Holland’s beroemde libertijnse drugbeleid?

Bron: Newsweek Web Exclusive

22 oktober 2007

Door Thijs Niemantsverdriet

In Amsterdam is de Psilocybe cubensis een vaste waarde geworden op het menu van stimulerende middelen die aangeboden worden aan bezoekers. De “magische paddestoel”, zoals hij meestal wordt genoemd, heeft inderdaad veel te bieden. Hij is goedkoop, biologisch en er gebeuren de leukste dingen met je als je er neemt: vuilbakken veranderen in groene draken, bomen veranderen in verticale lijnen en gezichten krijgen de gekste vormen. Maar het grootste voordeel aan de paddestoel in Nederland is dat hij er legaal is. Je kan gewoon één van de Amsterdamse smartshops, met zelfverklarende namen zoals Euphoria, Conscious Dreams of Altered State, binnenwandelen. Voor minder dan 20 euro bezorgen merken zoals Philosopher’s Stone of The Golden Teacher je een begeesterende avond

De Hollandse zwamdroom kan binnenkort echter snel voorbij zijn. Vorige week stelde de Nederlandse minister van volksgezondheid namelijk voor de verkoop van hallucinogene paddestoelen volledig te verbieden. Als de regering haar zin krijgt, wat erg waarschijnlijk is, zullen de paddenstoelen binnen enkele maanden een illegale drug worden. Het verbod zal hoogstwaarschijnlijk het einde betekenen van een bedrijvigheid die in Holland bloeit sinds het midden van de jaren 90. Het overgrote deel van de smart shops zal gedwongen worden over te schakelen op de verkoop van klompen of Delft’s blauw. Maar volgens sommigen is dit ook het begin van het einde van Nederland’s wereldberoemde milde drugbeleid.

Tot voor kort beschouwde Nederland psychoactieve paddenstoelen als een relatief ongevaarlijk roesmiddel. Een recent rapport door een gezondheidsagentschap van de overheid noemde magische paddenstoelen “geen gevaar voor de volksgezondheid” en kon geen reden voor een verbod bedenken. Afgelopen jaar werd Amsterdam echter opgeschrikt door een aantal incidenten met paddenstoelen. In maart pleegde een 17-jarige Franse studente zelfmoord door van een gebouw te springen. In juli sprong een IJslands toerist bij een paniekaanval uit zijn hotelraam (hij overleefde de sprong, maar verloor beide benen). Enkele weken daarvoor vernielde een Engels toerist onder invloed zijn volledige hotelkamer (en liep daarbij zelf ernstige verwondingen op).

“Paddenstoelen zijn misschien niet zo schadelijk als cocaïne of heroïne, maar we zouden gewoon het risico niet mogen nemen om dit spul te verkopen,” zegt Ed Anker, een parlementslid van de conservatieve ChristenUnie die het verbod steunt. “Ik wil niet werkeloos wachten tot er weer een slachtoffer valt.”

Gebruikers en verkopers van paddenstoelen zijn woedend over de verbodsplannen. Paul van Oyen, woordvoerder van de nationale smart shopvereniging noemt de regeringsbeslissing “enggeestig”, en voegt daaraan toe: “De secretaris voor volksgezondheid heeft zijn gezond verstand verloren.” Hoewel de ongeveer 40 smart shops niet alleen paddenstoelen verkopen (veel van hen verkopen ook energiedrankjes, liefdesdranken en middelen die de plantaardige evenknie zouden zijn van synthetische drugs zoals ecstasy en LSD), vrezen ze toch dat dit het einde betekent van hun zaak. Een haastig geopende website, “Red de Paddo”, beweert al meer dan 25000 steun e-mails ontvangen te hebben in 1 week tijd.

Maar niet alleen Nederlandse paddenstoelenfans komen in opstand. Ook veel drugexperts klagen de regeringsbeslissing aan. August de Loor, een onafhankelijke verslavingstherapeut in Amsterdam, waarschuwt voor een verschuiving naar veel gevaarlijkere illegale drugs. “Nu heeft de overheid nog de mogelijkheid om het paddogebruik te observeren en te beheersen. Als mensen zich moeten richten tot de zwarte markt voor hun paddotrip, zullen ze ook verleid worden door LSD en GHB”. De laatste 35 jaar was dit de basisgedachte achter het Nederlandse drugbeleid: regulering in plaats van onderdrukking, schadebeperking in plaats van verbieden. Paddo’s waren tot nu toe legaal, marihuana was technisch wel illegaal, maar de overheid tolereerde verkoop en gebruik in kleine hoeveelheden. De overheid verdeelde zuivere naalden aan heroïnegebruikers in sommige steden en deed zelfs een tijdlang gratis tests op ecstasy pillen bij fuiven.

Tegenstanders van het verbod wijzen ook nog op het feit dat slechte paddotrips vooral een zaak van toeristen schijnen te zijn. Volgens plaatselijke gezondheidsdiensten ging het bij 92% van de slechte paddotrip ervaringen tussen 2004 en 2006 om buitenlanders (de Engelsen staan vanboven op deze lijst, de Amerikanen staan op de derde plaats). Dit komt natuurlijk door een nieuwe vorm van toerisme. Jonge mensen komen met een goedkope vlucht een weekendje naar Amsterdam. Drie dagen lang geven ze zich over aan drinken en roken, met een paar paddo’s als dessert, en geregeld eindigen ze in het ziekenhuis. (Alle 3 slachtoffers van afgelopen zomer hadden ook veel marihuana en alcohol gebruikt; het Franse meisje had een verleden van depressies.)

“Bij een verbod zal het aantal ongelukken met toeristen natuurlijk verminderen”, verklaart smart shop woordvoerder van Oyen. “Nederlandse lokale gebruikers zouden echter het kind van de rekening zijn.”

Het paddoverbod past in de ruimere afbraak van Hollands milde drugbeleid. Meer dan 30 jaar heeft de Nederlandse staat verkoop en gebruik van marihuana getolereerd. Maar nadat tienduizenden Europese voetbalfans zich vreedzaam door het Euopees voetbalkampioenschap hadden geblowd, kwam er sleet op de Nederlandse drugaanpak. De wereldberoemde Nederlandse coffeeshops kijken hoe langer hoe meer aan tegen al maar strenger wordende regels en beperkingen. Hun aantal is de laatste 10 jaar met 40% afgenomen. Vorige lente kondigde Rotterdam aan dat ze alle shops in een straal van 250m rond scholen zou sluiten. In Maastricht moeten coffeeshop bezoekers vingerafdrukken laten nemen om te voorkomen dat minderjarigen weed zouden kopen.

Sinds het aantreden van een sociaal conservatieve regering begin dit jaar wordt dit proces alleen maar versneld. In juli 2008 komt er een landelijk rookverbod (ook voor marihuana), waardoor de coffee shops gedegradeerd worden tot verkoopsloketten. Vorig jaar voorspelde de Nederlandse secretaris voor volksgezondheid zelfs het einde van het Nederlandse uitzonderingsbeleid. “Het tolerante imago van Nederland tegenover drugs strookt minder en minder met de realiteit,” verklaarde Hans Hoogervorst, die aftrad in februari, aan een publiek van verslavingsexperts. “Het klimaat in Nederland is veranderd,” volgens parlementslid Anker. “Mensen zijn het laat-maar-waaien liberalisme van de jaren 70 beu.” (Anker’s partij stelde voor de beroemde Amsterdamse hoerenbuurt om te vormen naar een “tweede Montmartre”, met restaurants en kunstgalerijen.)

Drugexpert de Loor denkt ook dat het einde van een tijdperk nabij is, hoewel hij dat eerder een spijtige zaak vindt. “Het paddoverbod is geen alleenstaande actie. Binnen 10 jaar zal er geen enkele coffeeshop meer overblijven in Nederland.” Iedereen die nog eens legaal wil proeven van the Philosopher’s Stone, zou maar best zo snel mogelijk het reisje naar Amsterdam boeken.

LEES OOK: RED DE PADDO

Republish