Geloofsvrijheid moet uitgebreid worden naar het gebruik van drugs in de spirituele praktijk.
Alexander Beiner
The Guardian
10 oktober 2009
In de zware, vochtige lucht van het Amazone regenwoud, zit ik te wachten terwijl een oude sjamaan een oeroude ceremoniële drank in een beker giet. Het brouwsel dat hij heeft klaargemaakt is ayahuasca, een mengeling van 2 planten die een visionaire ervaring opwekt van zo’n sublieme en grensoplossende schoonheid dat het je kijk op de wereld voor altijd veranderd. De sjamaan is bezig met de oudst bekende vorm van praktische menselijke spiritualiteit. Het gebruik van visioenopwekkende planten is niet alleen ouder dan elk georganiseerd geloof, veel antropologen denken ook dat de aanwezigheid van hallucinogenen in het dieet van de jager-verzamelaar een niet te onderschatten invloed heeft uitgeoefend op de manier dat onze hersenen zich ontwikkelden. Miljoenen mensen, ikzelf incluis, gebruiken deze stoffen voor spirituele groei, metafysische verkenning en genezing.
Sjamanisme kan echter niet beschouwd worden als een religie of geloof. Er is eigenlijk geen ‘geloof’ nodig bij de visionaire ervaring; in deze toestand, ervaart het individu het goddelijke rechtstreeks en persoonlijk, waardoor hij verenigt wordt met eigen onderbewuste en met de rest van de wereld. In een tijdloos moment begrijp je dat God niet de boze patriarch is die ergens rondzweeft in de ether – God zit vanbinnen. Wij bepalen en weten zelf wat goed en slecht is en zijn volledig verantwoordelijk voor het tot stand komen van onze eigen realiteit. Deze ecstatische bewustwording kan niet worden gevangen in een dogma. Er zijn geen priesters nodig en je hoeft niet te geloven in oude ideeën van anderen. Het is dan ook geen verrassing dat hallucinogene planten en stoffen ook bekend staan als ‘entheogenen’, een woord uit het Grieks dat betekent ‘datgene dat de innerlijke god opwekt’.
Entheogenen zijn illegaal in de meeste landen. Anderzijds promoten de samenlevingen die entheogenen verbieden, actief het gebruik van alcohol. Volgens een studie van het Centrum voor Verslaving en Mentale Gezondheid zou deze drug nochtans verantwoordelijk kunnen zijn voor 1 op 25 sterfgevallen wereldwijd. In vergelijk zijn plantaardige medicijnen ongewoon veilig. Bovendien zetten ze aan tot vreedzame en productieve. Dit suggereert dat drugwetten eerder gebaseerd zijn op culturele conditionering en vooringenomenheid dan op gezond verstand.
Het feit dat alcohol en sigaretten legaal zijn, geeft aan dat het gevaar verbonden aan een drug niet de hoofdbezorgdheid is bij het bepalen van de legaliteit of de illegaliteit van een drug. Bepalend is dat de drug in kwestie zich onderwerpt aan de dominantie culturele ideologie van een samenleving. Entheogenen hebben de neiging de culturele africhting van het individu op te heffen. Hierdoor komt het individu los van het vaste waarnemingsgerichte kader en wordt het onafhankelijk denken aangemoedigd. Veel westerse culturen kunnen deze ervaringen niet plaatsen binnen hun vastgelegd cultureel kader omdat dit mogelijk een soepelheid en transformatie van de bestaande cultuur zelf met zich mee zou brengen. Het massale gebruik van LSD eind jaren zestig en de daarmee gepaard gaande in vraagstelling van morele veronderstellingen in de VS, kan men als voorbeeld aanhalen om te begrijpen waarom autoriteiten en machtshebbers bijzonder bang zijn van deze stoffen.
Het tragische aan het drugverbod is dat entheogenen mogelijk de meest doeltreffende psychiatrische geneesmiddelen zijn die de mens ter beschikking heeft. Gelukkig beginnen ook de medische wereld en een aantal regeringen dit feit te erkennen, wat aanleiding gaf tot een toename in psychedelisch onderzoek de afgelopen vijf jaar. Organisaties zoals MAPS (Multidisciplinary Association for Psychedelic Studies) in de VS bestudeerden het gebruik van MDMA, psilocybine en andere psychedelica bij een reeks ziektes en aandoeningen, waaronder PTSD (post-traumatic stress disorder) en verslaving.
Als gebruiker van psychedelica als spirituele technologie, verbaast het me niet dat deze studies al snel belovende resultaten opleverden. Mijn eerste psychedelische ervaring veranderde mijn leven grondig en overtuigde me dat het gebruik van hallucinogene planten een menselijk geboorterecht is. Het is bedroevend en frustrerend als je samenleving je veroordeeld omdat je op deze manier spirituele vrede hebt gevonden. Niemand heeft het recht te bepalen hoe iemand anders het goddelijk mag ervaren. Vrijheid van geloof is een onvervreemdbaar recht en onze mogelijkheden om uit te zoeken wie we echt zijn, wordt ernstig beperkt zolang dit recht niet uitgebreid wordt naar de oudste vorm van de spirituele praktijk.