De Europese Commissie is van plan om dit jaar een dialoog over drugsbeleid op te starten met de burgers (civil society) In de maand september van 2007 zou een budget van ongeveer 1 miljoen EURO beschikbaar komen voor maatschappelijke organisaties om deel te nemen in een gestructureerd dialoogproces. ENCOD is van mening dat het belangrijk is dat alle maatschappelijke organisaties die betrokken zijn bij dit proces uitgenodigd worden voor deze dialoog. Wij presenteren het volgende voorstel voor de concrete vorm die deze dialoog zou moeten hebben.
Voor meer informatie, lees het Green Pepper.
VOORSTEL VOOR EEN DIALOOG OVER DRUGSBELEID
Wij doen het volgende voorstel voor het toekomstige dialoogproces tussen de Europese Commissie en de burgers in de Europese Unie. Dit voorstel is gebaseerd op jarenlange ervaring met dialogen over het veelzijdige drugsfenomeen op een Europees, nationaal en lokaal niveau, en op een analyse van dialoogstructuren voor andere kwesties in de Europese Unie.
Dit voorstel bevat suggesties voor de doelen, methodologie, structuur, referentiekader, inhoud, uitkomsten en praktische organisatie van de dialoog.
Doelen
Het doel van de dialoog moet zijn het betrekken van alle deelnemers; en het bevorderen van hun begrip van het drugsfenomeen. Het is belangrijk om te bewerkstelligen dat de consensus onder maatschappelijke organisaties over bepaalde aanbevelingen die zij wensen te doen aan beleidsmakers zo breed mogelijk is, zodat zulke aanbevelingen heldere signalen vormen aan de instituties van de Europese Unie.
Methodologie
De procedure moet zo worden ontworpen dat er een omgeving ontstaat waarin alle deelnemers zich zeker voelen. Burgers zijn lange tijd genegeerd in het opstellen van een drugsbeleid. De eerste verwachting die door hen wordt gekoesterd is dat zij het recht krijgen om te spreken en gehoord te worden. Aan de andere kant is het belangrijk om te vermijden dat de dialoog verwordt tot een uitzichtloos debat, waarbij de deelnemers elkaar een visie willen opdringen in plaats van naar standpunten te luisteren.
Structuur
De gedetailleerde structuur van de dialoog dient te worden goedgekeurd door zowel vertegenwoordigers van de EU-instanties als van de maatschappelijke organisaties. De verscheidenheid van de bestaande netwerken en organisaties moet gerespecteerd worden. Openheid en toegankelijkheid moeten gedurende het hele proces gewaarborgd worden.
Een mogelijke structuur kan bestaan uit 2 instrumenten:
1. Onafhankelijk orgaan
Een onafhankelijk orgaan kan worden opgericht, met daarin een gelijke vertegenwoordiging van Europese netwerken van burgers en autoriteiten van de Europese Unie. Dit orgaan (bestaande uit maximum 25 leden) kan worden voorgezeten door een Europees Parlementslid. Dit orgaan vergadert twee maal per jaar met de bedoeling een overzicht te houden over het proces dat plaatsvindt in het forum van maatschappelijke organisaties (plenaire sessies en werkgroepen). Op die manier kan worden verzekerd dat alle beslissingen op het forum op een transparante manier genomen worden. Dit orgaan bespreekt de voorstellen die in het dialoogproces kunnen worden gepresenteerd en verzekert de opvolging van de aanbevelingen, die hieruit voortkomen.
Vergaderingen van dit orgaan kunnen samenvallen met de jaarlijkse vergaderingen van de Horizontal Drugs Group, waar het EU Actieplan wordt geëvalueerd, met de bedoeling de inbreng van burgers in dit evaluatieproces te garanderen.
De vertegenwoordigers van de Europese organisaties die aan dit onafhankelijk orgaan deelnemen dienen te worden verkozen door het forum van de maatschappelijke organisaties (zie 2.). Hierbij wordt rekening gehouden met mechanismes die de geografische, organisatorische en sectoriele vertegenwoordiging veilig stellen. Het is de bedoeling een zo groot mogelijke vertegenwoordiging van betrokken burgers (consumenten, familieleden, gezondheidswerkers, deskundigen en andere betrokken burgers) te kunnen realiseren.
2. Het forum van de maatschappelijke organisaties
Een forum van maatschappelijke organisaties op het terrein van het drugsbeleid kan worden opgestart. Dit forum is open en toegankelijk voor Europese maatschappelijke organisaties die werkzaam zijn op het gebied van drugs, en die aan afgesproken criteria voldoen met name op gebied van transparantie en vertegenwoordiging.
Het forum bestaat uit 1 plenaire sessie elk jaar (op dewelke alle deelnemende organisaties worden uitgenodigd) en verscheidene gespecialiseerde/sectoriële sessies met een aantal kleinere werkgroepen die zich zouden bezighouden met specifieke thema’s. Op deze sessies kunnen vertegenwoordigers van de Europese Commisie, overheden van lidstaten, de EMCDDA, EUROPOL en het Europese Parlement uitgenodigd worden als waarnemers.
Er kan een internetforum worden opgezet om deze vergaderingen voor te bereiden en op te volgen.
Het doel van dit forum van maatschappelijke organisaties is om aanbevelingen te produceren die zowel door een meerderheid als een minderheid van de aanwezige vertegenwoordigers kunnen worden onderschreven, en die dan kunnen worden opgenomen in de evaluatie van het huidige EU Actieplan en in het ontwerp van toekomstige Actieplannen.
Toegankelijkheid van deelnemers
Om de organisaties die worden uitgenodigd om lid te worden van het forum van maatschappelijke organisaties te kunnen identificeren kan een vragenlijst worden rondgestuurd.
Alle organisaties die hebben deelgenomen aan de voorbereidende ronde van het dialoogproces, zoals die al is uitgevoerd tijdens de Conferentie van Januari 2006 en met de antwoorden op de Green Paper van September 2006), zullen een vragenlijst ontvangen. Hierbij worden zij gevraagd organisaties te nomineren die eveneens een vragenlijst zouden moeten ontvangen. Op basis van de resultaten van deze vragenlijst kan een eerste selectie gemaakt worden van organisaties die deelnemen aan het eerste forum van maatschappelijke organisaties.
Lidmaatschap kan roterend zijn, zodat een zo groot mogelijk aantal organisaties hieraan kan deelnemen.
Bij het selecteren van de samenstelling van het forum moet aandacht geschonken worden aan de volgende criteria:
Voorrang moet worden verleend aan vertegenwoordigers van Europese en nationale netwerken maar, indien er een hiaat ontstaat op het gebied van sommige thema’s of doelgroepen kan de mogelijkheid worden opengelaten voor andere personen of groepen die niet tot een organisatie behoren en toch over de nodige expertise beschikken inzake een concreet probleem.
Europese netwerken moeten leden hebben in een aanzienlijk aantal EU landen.
Organisaties moeten kunnen aantonen dat zij transparante regels hebben rond lidmaatschap en beleidsstructuren. In principe moet toegang worden verleend aan elke burger.
De toelating voor deelnemers aan een werkgroep kan worden vastgelegd volgens verschillende criteria, afhankelijk van de verdeling van de werkgroepen.
Deze criteria kunnen worden gebaseerd op de verschillende gebieden van het drugsbeleid. Ze kunnen ook gericht zijn op specifieke problemen die zich op verschillende gebieden voordoen.
Werkgroepen brengen aanbevelingen voort op hun specifieke vakgebied. Deze groepen kunnen worden aangezet tot het maken van jaarlijkse verslagen, waarvan de samenvatting kan worden gepubliceerd als een bijlage bij het Jaarverslag van het EMCDDA
Inhoud
De inhoud van de dialoog kan bestaan uit de politieke agenda, gebaseerd op de evaluatie en de voorbereiding van het huidige en de volgende Actieplannen en Strategieën rond drugs van de Europese Unie, maar ook op issues die tijdens de dialoog relevant blijken. Het is belangrijk dat, met de bedoeling een authentieke dialoog te creëren in plaats van strategische debatten, de mogelijkheid gelaten wordt om open vragen te bespreken zoals:
Hoe kan drugsbeleid er toe bijdragen dat minderjarigen zo weinig mogelijk toegang hebben tot drugs?
Hoe kan drugsbeleid het leven van mensen daadwerkelijk verbeteren?
Hoe kan de coördinatie tussen de verschillende burger- en overheidsinitiatieven rond drugs in Europa worden verbeterd?
Hoe kan de kennis worden verbeterd en verspreid over de lange termijn effecten van maatregelen en programma’s die gericht zijn op het verminderen of vermijden van druggerelateerde problemen?
Resultaat
De dialoog moet een verrijkende ervaring zijn voor alle deelnemers. Op die manier heeft deze dialoog vanzelf een positieve impact op het proces omtrent het drugsbeleid in Europa. Het concrete resultaat kan worden geformuleerd binnen de gewone aanbevelingen naar Europese Instituties met acht op de huidige inplanting van het drugsbeleid. In een ideale situatie zouden deze aanbevelingen worden verdeeld onder de meeste maatschappelijke organisaties.