Column van Mr. Drs. Andre Beckers, advocaat te Maastricht
Als het aan de minister van justitie ligt, kun je binnenkort alleen nog maar terecht in één coffeeshop. Je moet minimaal een jaar lang lid worden van deze coffeeshop. De eigenaar van de coffeeshop mag maximaal 2.000 leden als lid registreren. Zijn ledenregister moet controleerbaar zijn. Hoe dat moet worden bereikt laat de minister gemakshalve aan de coffeeshophouders zelf over. Hoe de klanten van de coffeeshops over deze plannen denken is niet onderzocht
Om als lid te kunnen worden geregistreerd moet je persoonsgegevens verstrekken. De coffeeshophouder die een controleerbare ledenlijst wil opstellen, ontkomt daar niet aan. De ambtenaren die de ledenlijst in een coffeeshop komen controleren moeten immers in staat zijn vast te stellen dat een aanwezige bezoeker ook als lid is geregistreerd.
Een fysiek pasje als bewijs van lidmaatschap lijkt voor de hand liggend. Op dat pasje dienen dan wel unieke persoonsgegevens van de pashouder te worden vermeld anders kan het pasje van hand tot hand gaan. Wil ik zo’n pasje? In mijn portemonnee tref je een NS abonnement met mijn voorletters, mijn achternaam en mijn geboortedatum aan. Uit het feit dat ik zo’n NS pas heb, kun je afleiden dat ik regelmatig met de trein reis. Welke conclusie trek je als je in mijn portemonnee een clubpas van een coffeeshop aantreft? Wil ik zo’n pas bij me dragen? Ik zeker niet! Wat als de politie mij aanhoudt als ik vermoeid achter het stuur zit. Hierbij kan het vermoeden rijzen ter zake van het rijden onder invloed van cannabis. De clubpas bevestigt dan dat ik met regelmaat cannabis gebruik en voor ik het weet wordt mijn rijvaardigheid in twijfel getrokken. Dan ben ik zo mijn rijbewijs voor minimaal een jaar kwijt.
Welke persoonsgegevens moeten worden geregistreerd? Om de identiteit vast te kunnen stellen lijkt mij dat de voorletters, de achternaam en de geboortedatum toereikend zijn. De eigenaar van de coffeeshop zal je waarschijnlijk ook willen kunnen bereiken. Daarvoor heeft hij een (email)adres en/of een telefoonnummer nodig van je. Als je een kopie moet verstrekken van je identiteitskaart staan daarop ook je voornamen voluit, je geboorteplaats en je burger servicenummer vermeldt.
Van persoonsgegevens kan misbruik worden gemaakt.
Identiteitsfraude komt op grote schaal voor. Mede om die reden zijn er wetten gemaakt om de bescherming van persoonsgegevens te waarborgen. De coffeeshophouder die persoonsgegevens registreert, zal aan bepaalde eisen dienen te voldoen. Informatie hierover kan worden ingewonnen bij het College Bescherming Persoonsgegevens. Als geregistreerd lid wil je er zeker van zijn dat je persoonsgegevens niet op straat komen te liggen. De coffeeshophouder zal hiervoor de nodige garanties moeten afgeven.
De ambtenaar die persoonsgegevens komt controleren, moet daartoe in mijn ogen wettelijk bevoegd zijn. Van de coffeeshophouder wil ik om die reden van tevoren weten wie mijn persoonsgegevens komt controleren en hoe deze controle zal plaatsvinden. Wordt de ledenlijst meegenomen? Zijn de ambtenaren geheimhouding verschuldigd? Mogen de ambtenaren de gegevens ook voor andere doeleinden gebruiken? Zo neen, hoe wordt dat gegarandeerd?
Welke gegevens registreert de coffeeshophouder? Wordt ter controle van het 5 grams criterium straks ook vastgelegd welke producten je koopt en met welke frequentie je dat doet? Kun je straks met een druk op de knop zien welke producten jij jaarlijks aanschaft en wat je daarvoor hebt betaald? Dat soort gegevens kunnen op enig moment tegen je worden gebruikt. Daar is niet veel fantasie voor nodig.
Wil jouw favoriete coffeeshop je als lid registreren? Ik vrees dat ik te weinig omzet oplever en te veel eisen stel. Als de coffeeshophouder mij niet wil, ga ik naar een van de vele illegale verkooppunten.