Bron: De Pers
5 maart 2012
Door: Julien Althuisius
Terwijl ze zich in politiek Den Haag druk maken over wietpassen en hasjverboden, lopen de zorginstellingen vol met ghb-verslaafden. ‘Het drugsdebat is niet scherp en achterhaald.’
Wietpas dit, hasjverbod dat. Reguleren zus, gedogen zo. Geen coffeeshops bij scholen, peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Of juist toch wel. Je struikelt in de Tweede Kamer over wetsvoorstellen, initiatieven en proefballonnetjes die de goede oude stoner het leven zuur moeten maken. Ook bij het eerste gedeelte van het drugsdebat van afgelopen donderdag debatteerden de Kamerleden zich vooral schor over het cannabisplantje. Ze zouden hun aandacht beter kunnen verdelen.
‘Dat hele drugsdebat is een debat over een probleem dat we niet hebben’, zegt Ruud Rutten, directeur van Tactus Verslavingszorg. ‘Het gaat niet over het probleem dat we wél hebben.’ Hij doelt op ghb (gamma-hydroxyboterzuur).
Elk weekend weer belanden jongeren bij de Eerste Hulp vanwege een overdosis ghb. Met enige regelmaat kunnen ze linea recta door naar de intensive care. En daar blijft het niet bij. Ghb is enorm verslavend. Al na twee weken kun je lichamelijk én geestelijk afhankelijk zijn van het spul. Afkicken doe je niet zomaar en kan levensgevaarlijk zijn. In één keer stoppen kan leiden tot een psychose of een hartstilstand. Het is dus niet vreemd dat sommige deskundigen menen dat je makkelijker van heroïne afkickt dan van ghb.
Ideale combinatie
Dat ghb moet dan wel een heel bijzonder middeltje zijn, zult u denken. Klopt. Het biedt een ideale combinatie van de effecten van alcohol, cocaine, xtc en viagra. Je wordt er ontspannen, opgewekt, vol zelfvertrouwen en geil van.
En dan is het ook nog eens ontzettend goedkoop. Als je een beetje handig bent, kun je het zelf thuis maken met gootsteenontstopper, schoonmaakmiddel en gedestilleerd water. Wie wil dat nou niet? Probleem is alleen, behalve dat het dus enorm verslavend is, dat het ook heel erg mis kan gaan met de dosis. Van die vijf milliliter waar je de eerste keer zo hard van ging, kun je de volgende keer in een coma raken doordat het percentage ghb veel hoger is.
Het gebruik is fors aan het toenemen. Het Trimbos Instituut signaleerde dat het aantal spoedopnames in ziekenhuizen door een overdosis ghb tussen 2003 en 2008 verviervoudigd is.
Ook de verslavingszorginstellingen zien een explosieve stijging van ghb-verslaafden. Ronald Akkermans van IrisZorg registreerde in 2010 nog 66 mensen die zich lieten opnemen, in juni 2011 waren dat er al 59. De rest van de cijfers moet nog bekend worden, maar Akkermans heeft het over ‘een stijgende trend’. Hij vindt dat de overheid te weinig aandacht besteedt aan het probleem. ‘Er moet veel meer geld komen voor voorlichting. Als je bijvoorbeeld kijkt naar het Trimbos Instituut, dat landelijke acties had over alcohol en jongeren: allemaal wegbezuinigd. Het is zeker een taak van de overheid. Met behandeling ben je al te laat.’
Veel ernstiger
Rama Kamal, gespecialiseerd ghbarts bij verslavingszorginstelling Novadic- Kentron, is het daar mee eens. ‘Meer voorlichting, meer preventie. Je kunt ook de verslavingszorg ondersteunen. Je hebt een detox, maar wat gebeurt er daarna? Veel patiënten vallen terug in gebruik.’ Volgens Kamal moet er nog veel onderzoek gebeuren naar medicatie die patiënten kunnen gebruiken bij het afkicken. Nu gebeurt dat door de ghb-dosis geleidelijk af te bouwen.
Hoeveel mensen daadwerkelijk in de problemen komen door ghb is niet helemaal duidelijk. Volgens de verslavingsarts laten zo’n 300 à 400 mensen per jaar zich behandelen bij een verslavingszorginstelling. Daar zitten de spoedopnames van de ziekenhuizen niet bij.
‘Het is veel ernstiger dan de cijfers doen denken’, zegt Ruud Rutten van Tactus. Het probleem is volgens hem ‘onderhevig aan onderschatting’. De drug staat weliswaar sinds kort op de lijst van harddrugs, maar daar is nog niets mee opgelost. ‘Ghb laat zich niet in de wet vangen met een verbod, dat kun je zelf thuis maken.’
Rutten noemt het huidige debat over drugs ‘niet scherp en achterhaald’. Dat is geen nieuw euvel. Toen cocaïne in opkomst was, werd er op heroïne beleid gemaakt. Toen xtc het land veroverde, maakte Den Haag zich druk over cocaïne. Nu het ghbgebruik zorgelijke vormen begint aan te nemen, hebben de politici het over wiet en hasj. Raar eigenlijk, want zoals Rama Kamal zegt: ‘Mensen met een cannabis-verslaving zie je niet op de EHBO of de intensive care.’