Bron: Brabants Dagblad

9 juli 2012

Door Rik Goverde

Geachte heer Noordanus, burgemeester,

Dat was schrikken, dit weekeinde. Een eerste onderzoek naar de gevolgen van de wietpas, verschenen ruim voor de door u aangekondigde evaluatie later dit jaar.

Aantoonbaar lege coffeeshops, volgens de onderzoekers (die werkten in opdracht van een stichting gelieerd aan coffeeshops) een toegenomen straat- en thuishandel en een ongrijpbaar netwerk van telefoonnummers en (dus) dealers. Daar kunt u niet blij mee zijn, als verantwoordelijke voor de openbare orde en veiligheid in de stad.

U en ik weten niet hoe groot de illegale markt was, en nu is. Dat weten de onderzoekers overigens ook niet, geven ze toe. Maar dat de klanten uit de Tilburgse coffeeshops wegblijven is helder. Dat vertellen de coffeeshophouders, het is simpelweg te zien, en het blijkt uit de administratie van de gemeente Tilburg. Het aantal extra uittreksels (nodig voor inschrijving bij coffeeshops) dat de afgelopen maanden werd uitgegeven, blijft achter bij de verwachting.

Of die wegblijvende klanten en drugstoeristen uit Belgie en Frankrijk inmiddels de illegale Nederlandse markt op zijn gegaan, weet ik niet. Kan best zijn dat er een flink aantal doorrijdt naar Dordt, of Rotterdam, Nijmegen. Maar ik vermoed dat een deel ook gewoon zo’n handig telefoonnummer heeft, van iemand die de drugs thuis komt afleveren.

U ben niet verantwoordelijk voor de invoering van de wietpas, die is landelijk opgelegd door minister Ivo Opstelten. Maar u bent wel mede-verantwoordelijk voor de uitvoering ervan. Verhalen dat in Tilburg politieagenten de wietpas-administratie mee wilden nemen van een coffeeshop, en dat hun collega’s in Breda diezelfde administratie erbij pakten om te kijken of de pashouders toevallig ook nog een boete open hadden staan, zijn dodelijk voor het vertrouwen. Die verhalen gaan snel rond. Je zou wel gek zijn om je nog in te schrijven bij een coffeeshop, toch? Als je gegevens op die manier kunnen worden misbruikt? En als dezelfde drugs op straat of thuis goedkoper zijn en de waarborging van je privacy beter geregeld is?

Ik vrees dat dat u is aan te rekenen. Als korpsbeheerder had u de politie vooraf kunnen verbieden dergelijke acties te ondernemen.

Nou zal ik niet populistisch gaan roepen dat de wietpas een illegale markt heeft geschapen; die markt was er al. Wat de wietpas vermoedelijk wel heeft gedaan, is de structuren van die illegale markt versterken en uitbreiden. Bij de politie is 5,3 fte aan extra mankracht uitgetrokken om eventuele toegenomen overlast aan te pakken. Dat is 5,3 maal 36 uur, is 190 extra manuur per week. Trek daar de vakanties en vrije dagen af waar ook die extra agenten recht op hebben, dan kom je denk ik uit op ongeveer een extra agent de klok rond, voor de hele stad. Dat is niet erg veel, voor het aanpakken van een ongrijpbare illegale markt. Nog even los van het feit dat het oppakken van straatdealertjes niet erg effectief is; die staan snel weer buiten en gaan weer aan het werk.

Korpschef Hans Vissers liet vorige week nog weten dat de politie nauwelijks een toename ziet van de illegale handel. Tja, ik weet natuurlijk ook niet hoe groot die illegale handel is, of is geworden. Maar dat is nou juist het punt van ‘illegaal’, toch? Dat gaat ondergronds.

De handel bij mensen thuis is lastig in kaart te brengen. Net als handel op straat, overigens. Je kunt vermoeden dat er gedeald wordt aan het Stuivesantplein, aan de Korvelseweg, op of rond de Heuvel, het Wilhelminapark, achter de Besterdring, Koningsplein, het Westerpark. Dat zijn zomaar een paar plekken die me zijn genoemd door buurtbewoners, ondernemers. Maar bewijs het maar eens. En het meeste schijnt te gebeuren op bestelling; gewoon even bellen, en het wordt langsgebracht. Snel, onopvallend, of vrienden onder elkaar.

De gedoogconstructie rond coffeeshops is/was niet ideaal, en zorgde in sommige gevallen voor overlast. Maar je weet in elk geval met wie je te maken hebt, controle is beter mogelijk, en je hebt een gesprekspartner voor problemen. In Tilburg zelfs een goede gesprekspartner: de Achterdeur. Met wie spreekt u nu? Wie is de vertegenwoordiger van de thuisdealers?

Gisteren nog, kreeg ik een bericht via Facebook van een bewoonster even ten zuiden van het centrum. Zij ziet de straathandel in de buurt toenemen. Ze schreef met de strekking: ‘Liever de overlast van een coffeeshop, dan straatdealers. Met coffeeshops kun je tenminste in gesprek over de overlast.’ En de verslavingszorgers van Novadic-Kentron hebben een beter zicht op de gebruikers in een coffeeshop, dan op straat. Volksgezondheid, best belangrijk.

Pijnlijk genoeg staat hierboven weinig nieuws; u en uw collega-burgemeesters zijn al maanden geleden gewaarschuwd. Door een deel van de gemeenteraad, door (logischerwijs) de coffeeshops, maar ook door Novadic-Kentron, door ex-politiemensen, door wetenschappers. En door de Hall of Fame, toen daar de week na de invoering van de wietpas zich ineens dealertjes in snelle auto’s meldden. Die auto’s zijn nu weg, vanwege verscherpt toezicht. Maar die autootjes zijn ergens gebleven, toch?

Mijn vraag is: waarom heeft u zich niet verzet tegen de komst van de wietpas? Waarom was een paspoort niet voldoende, om drugstoeristen weg te houden? De overlast rond de coffeeshops misschien? (Vandaag sprak ik een paar ondernemers naast zo’n shop, die eigenlijk nooit overlast hadden. Anderen hadden dat wel; de ervaringen lopen uiteen. Datzelfde geldt voor bewoners). Was die overlast niet op een andere manier aan te pakken?

Ik heb geen enkel belang in deze zaak. Ik blow niet, heb geen aandelen in coffeeshops, heb (nog) geen last van straatdealers en ik heb geen kinderen die op straat met dealers (en harddrugs) in aanraking kunnen komen. Ik vraag het me gewoon af, en hoop dat u het antwoord heeft. Welk probleem is er nou precies opgelost, en was dat het probleem van een grotere illegale handel waard?

Met vriendelijke groet,

Rik Goverde

Rik Goverde werkt vanuit de binnenstad in Tilburg en doet verslag van wat daar gebeurt. Van de mensen die er komen, groot en klein nieuws, bekende en onbekende Tilburgers. En hij brengt mensen bij elkaar, online en offline.

Republish