Vuile euro’s komen de VS binnen via Latijns Amerika; de Afrikaanse connectie

Bron: [Wall Street Journal

 >https://services.wsje.com/ssl/imarketing/index3.asp?AITDDA163]

16 januari 2008

Een explosieve groei van het cocaïnegebruik in Europa en de sterke Europese munt staan aan de wieg van een nijvere nieuwe bedrijfstak: euro’s witwassen.

Nu een euro bijna 1,50 dollar waard is en de vraag naar cocaïne in landen als Spanje en Italië ontzettend stijgt, is Europa voor Latijns Amerikaanse drugkartels een winstgevendere markt dan de afgelopen jaren het geval was.

Om de herkomst van het geld te verbergen en tegelijk overheidscontrole te ontwijken, gebruiken de kartels ingewikkelde constructies om hun winsten wit te wassen. Een groot deel van die winsten komt in de VS terecht.

Eind maart arresteerden de VS een man met een lederen tas die net van een vliegtuig uit Santiago (Chili) gestapt was in Los Angeles International Airport. In de tas zat meer dan 1,3 miljoen euro cash geld, in pakjes van 500 en 200 euro. Overheden proberen de snelgroeiende Europese drughandel in te dammen. Mark Schoofs van WSJ ging op patrouille met de Spaanse politie bij hun zoektocht naar de cocaïnebron die het land blijft overstromen.

VS en Chileense politievertegenwoordigers denken dat de man één van de laatste haltes was van een witwastraject dat begint in Europa. Gedurende 4 en half jaar vlogen hij en zijn medewerkers zo’n 280 keer van Zuid-Amerika naar de V.S.. Ze brachten open en bloot 168.000.000€ het land in volgens documenten uit de zaak die voor de federale rechtbank komt in de VS District rechtbank in New York.

De grote biljetten zijn zo symbolisch geworden voor het blitze leven dat ze ook al in de popcultuur opduiken: in rapper Jay-Z’s video voor zijn nieuwe album “American Gangster” figureert een koffer vol met €500 euro biljetten en iemand telt de stapels geld terwijl Jay-Z rapt over “the kilo business”. Hype Williams, regisseur van de video, zie dat hij en Jay-Z opteerden voor euro’s omdat ze “nog waardevoller” zijn en omdat ze hun hip-hop concurrenten de loef wilden afsteken door te tonen “hoe het er tegenwoordig echt aan toe gaat”.

De bundels euro’s op mensen zoals de luchthaven arrestant zijn dikwijls de opbrengsten van leveringen aan Europa – waarvan een groot aantal verloopt door Afrika, zeggen de politiemensen.

Cocaïnegebruik zit duidelijk in de lift in West Europa, volgens een rapport van VN Bureau voor Drugs en Misdaad. In Italië steeg het cocaïnegebruik van 1,1% van de bevolking in 2001 naar 2,1% in 2005. In Frankrijk verdriedubbelde het gebruik tussen 2000 en 2005, van 0,2% naar 0,6% van de volwassen bevolking. In Engeland verdubbelde het cocaïnegebruik van 1998 tot 2006 tot 2,4% van de volwassenen volgens de Engelse Nationale Gezondheidsdienst (NHS).

Een stuk van de narco-euros wordt onmiddellijk in Europa witgewassen. Maar ambtenaren zeggen dat het grootste deel naar Zuid-Amerika wordt versast en uiteindelijk in de VS terechtkomt.

“In deze economische sector doet men nog altijd zaken met cash geld”, zegt Donald Semesky, het hoofd van de DEA-afdeling voor financieel misdaadonderzoek.

In een eerste stap moeten alle kleine coupures uit de straatverkoop verzameld worden en gewisseld naar €500 biljetten, die makkelijk zijn voor het transport. Maar het is niet makkelijk om grote hoeveelheden van deze opvallende biljetten bij elkaar te krijgen. Drugsmokkelaars maken daarom gebruik van de diensten van misdadige genootschappen – waarvan de leden vaak actief zijn in bankieren en onroerende goederen – om de nodige biljetten van €500 te verzamelen, verklaart Jose Manuel Alvarez Luna, baas van de witwascel van de Spaanse politie.

Spanje is het centrum van deze transacties volgens de overheden. Een hooggeplaatst Spaans vertegenwoordiger van de banksector verklaarde eerder dat een onverklaarbaar groot deel van de €500 biljetten, ook wel eens ‘Bin Ladens’ genoemd vanwege hun zeldzaamheid, in Spanje circuleert.

De bedoeling van witwasoperaties is het verbergen van de criminele oorsprong van onwettige opbrengsten, zodat het geld lijkt voort te komen uit legale activiteiten. Door het witwassen vermijden criminelen dat belastingsdiensten en politiespeurders vragen gaan stellen bij grote geldstromen naar de zakken van de topdealers.

Sinds 9/11 zijn er echter striktere anti-witwas regels van kracht, waardoor banken o.a. een “ken uw klant” beleid moeten voeren, zodat de kartels op zoek moesten naar andere manieren om hun grote geldsommen te verplaatsen over de wereld.

De drug kartels brengen de narco-euro’s niet zelf naar de VS. Meestal verkopen zij hun euro’s aan handelaars op de zwarte valutamarkt of aan wisselkantoren, de ‘casas de cambio’ zoals ze in het Spaans genoemd worden. Omdat de ‘casas’ zich bezighouden met valutawissels lijkt het ook normaal dat ze grote bedragen verplaatsen.

Maar in Zuid-Amerika zijn er maar weinig of zelfs geen kopers voor de enorme hoeveelheden euro’s die de casas rechtstreeks of onrechtstreeks kopen van de smokkelaars. De casas laten de narco-euros, soms via tussenpersonen, een traject afleggen door wisselkantoren in landen zoals Colombia, Peru, Brazilië en Chili, zegt Mr. Semesky van de DEA.

Dikwijls ruilen de drugsmokkelaars hun euro’s gewoon voor Columbiaanse pesos. De euro’s die de VS binnenstromen zijn dus niet meer van de drugkartels maar van de wisselkantoren. In andere gevallen betalen de smokkelaars de wisselkantoren om geldsommen over te schrijven op hun bankrekeningen in de VS. Deze geldsommen worden niet gewoon terug van de rekening gehaald, maar dienen om bepaalde schulden te vereffenen, gewoon door de bedragen over te schrijven op de bankrekening van de schuldeiser.

’s Nachts, bij een bar op Madrid’s drukke Gran Via bediend een hemdloze ober met tattoo’s de tafels terwijl een rondborstige dragqueen in verpleegstersuniform het publiek onderhoud. In deze trendy omgeving belt een dertiger zijn dealers met zijn gsm. Een paar minuten later, stapt hij buiten, leunt door het raampje van een kleine auto en krijgt een gram cocaïne in ruil voor €60.

Dit soort straatverkoop is enorm gestegen. Spanje heeft nu een groter procentueel aantal cocaïnegebruikers (3% van de bevolking) dan de VS (2,4%), de vorige nummer één in deze ranglijst volgens cijfers van de VN. In de eerste helft van 2007 werd een kilo cocaïne in Madrid verkocht voor €33.000 of $43.900. Dit is meer dan 3 keer zoveel als in Los Angeles ($12.500 tot $14.600) en nog altijd veel meer dan in New-York ($13.000 tot $26.000) volgens de Spaanse politie en de DEA.

Vorig jaar gingen 7 Europese landen samen aan tafel zitten en stichtten ‘the Maritime Analysis and Operations Center-Narcotics’ (MAOC-N, Maritiem Centrum voor Analyse en Acties – verdovende middelen), een internationaal agentschap met als doel het tegenhouden van drughandel over de Atlantische Oceaan. Het centrum helpt nu al bij grote anti-drug operaties.

Door een tip van MAOC-N kon de Spaanse politie in oktober beslag leggen op een oude, met kakkerlakken besmette vissersboot, de Opnor. In deze boot zou meer dan 3 ton verborgen zitten onder de vloer van de laadruimte. Het schip was ingeschreven in Panama en voer onder het gezag van een 60-jarige, grijze, Nederlandse kapitein. Vermoedelijk was het op weg naar Senegal.

Volgens de politiediensten volgde de boot een typisch patroon. Zij veronderstellen dat de cocaïne opgeslagen zou worden in West Afrika, als ze niet in beslag genomen was. Daar vormen de verpletterende armoede, de zwakke politiediensten en de dikwijls welig tierende corruptie de ideale omgeving voor een tussenstation. De smokkelaars zouden de drugs dan verder verschepen naar Europa, rechtstreeks of via Noord Afrika. De cocaïne wordt ook al maar meer gevlogen vanuit Noord Afrika in kleine vliegtuigjes die landen op clandestiene landingsbanen in Spanje en Portugal, zeggen de Spaanse en Amerikaanse autoriteiten.

De smokkelaars werden gedwongen over te schakelen op deze routes omdat Spaanse, Portugese en Engelse overheden boten onderschepten die rechtstreeks uit Zuid-Amerika naar Europa voeren.

Spanje is een favoriete ingangsland, want het licht dicht bij Afrika, heeft een lange kustlijn en gebruikt dezelfde omgangstaal als Colombia en de meeste andere Zuid Amerikaanse landen. Spaanse ambtenaren zeggen dat ze bijna 100 ton cocaïne in beslag namen in 2005 en 2006. Volgens de VN nam Spanje meer cocaïne in beslag dan enig ander Europees land tussen 1999 en 2005.

Autoriteiten vermoeden dat de euro’s in de duffelzak van Mauricio Mazza-Alahuff, die in maart gearresteerd werd op de luchthaven van L.A., hun oorsprong vinden in de bloeiende Europese cocaïne handel. Samen met zijn neef, Luis Mazza-Olmos beheerde hij een wisselkantoor in Santiago, Chile, volgens Chileense en Amerikaanse politiediensten.

Het onderzoek naar de Mazza’s begon in augustus 2004, vertelt Christian Caamano, rechercheur bij de Chileense recherche. De ontdekking van een Peruaans passagier op een vlucht uit Colombia die aankwam op de luchthaven van Santiago met een reiszak gevuld met €600.000 was de directe aanleiding van het onderzoek, volgens Mr. Caamano. De gealarmeerde Chileense autoriteiten begonnen deze koeriers in het oog te houden en merkten dat zij hun zakken vol euro’s achterlieten bij het wisselkantoor van de Mazza’s.

Deze werkwijze evolueerde later: een koerier van Colombia met geld dat zou voortkomen uit de Europese cocaïne handel, leverde cash geld af in de luchthaven van Santiago aan een geldtransportdienst. Het personeel zou het geld tellen in de geparkeerde pantserwagen en dan afleveren bij de Mazza’s of één van hun medewerkers. Eén van de Mazza’s of een medewerker zou dan naar de VS vliegen met het geld, zegt Mr. Penafiel.

Eénmaal op Amerikaanse bodem zouden de Massa’s het geld met een adembenemende openheid verplaatsen, volgens de autoriteiten. Hun belangrijkste taktiek bestond er in om plichtsgetrouw al het papierwerk in te vullen bij douanecontroleposten en financiële instellingen, waarbij ze hun echte naam en firmanaam gebruikten, zoals blijkt uit de gerechtelijke documenten en verklaringen van de autoriteiten in de VS rechtzaak.

Nadat de Mazza’s of hun medewerkers zich door de douaneformaliteiten hadden gewerkt op de luchthaven van L.A., brachten ze het geld naar Associated Foreign Exchange Banknotes Inc., een wisselkantoor gevestigd in Encino, California. AFEX Banknotes wisselde de euro’s dan voor dollars die werden gestort op de VS bankrekeningen die de Mazza’s geopend hadden, volgens politiemensen en 2 bedienden van AFEX Banknotes.

De Mazza’s hadden rekeningen bij minstens 3 banken in de VS, blijkt uit het gerechtelijk dossier voor de zaak in New York.: Israel Discount Bank (IDB) van New York; Harris Bank in Chicago; en J.P. Morgan Chase in Dearborn, Michigan. Toen ze de rekeningen openden gaven de Mazza’s hun echte naam en beschreven hun firma als een toeristisch en wisselkantoor.

De Mazza’s bleven enorme bedragen verplaatsten via deze rekeningen, volgens het gerechtelijk dossier. Dikwijls nadat ze daartoe gefaxte instructies kregen van mensen of organisaties die mogelijk banden hebben met Colombiaanse smokkelaars. De Chileense autoriteiten zouden de faxen onderschept hebben.

Volgens de gerechtelijke documenten schreven de Mazza’s $133 miljoen over naar de Harris Bank rekening en $117 miljoen van dezelfde rekening naar andere rekeningen. Bij hun rekening bij J.P. Morgan Chase ging het om $35,5 miljoen ingaande en $34 miljoen uitgaande overschrijvingen in minder dan 3 maanden. Uit de documenten blijkt ook nog dat er in 2003 en 2005 voor $29 miljoen geld verplaatst werd met meer dan 2.500 transacties met de IDB rekening.

Toen we meer uitleg vroegen, liet de Harris Bank schriftelijk weten dat ze “verdachte activiteiten had waargenomen” na een intern onderzoek en dat ze daarna “de rekening afsloten volgens de bankreglementen”. IDB verklaarde dat de gebeurtenissen beschreven in de rechtzaak “zich afspeelden onder de verantwoordelijkheid van het vorige bestuur”. Nu beheren ze geen rekeningen meer van geldhandelaars zonder licentie, zoals het casa de cambio van de Mazza’s. Chase had geen commentaar

De verantwoordelijke voor het opvolgen van de regelgeving bij AFEX Banknotes, Andrew Sherer, zegt dat zijn firma “verbijsterd” is dat ze mogelijk meegeholpen heeft bij illegale activiteiten, maar voegde er aan toe dat ze een stevig anti-witwas beleid voeren en “ingrijpende maatregelen” doorvoerden om dit beleid nog te verstevigen naar aanleiding van de Mazza-zaak. Verder wilde hij niet op de zaak ingaan om veiligheidsredenen.

Toen Mr. Mazza-Alaluf in L.A. landde op 31 maart probeerde hij het geld niet te verbergen. Zoals bij de honderden andere vluchten die hij en zijn medewerkers al achter de rug hadden, vulde hij braaf de standaardformulieren in bij de douane zoals dat hoort voor passagiers die meer dan $10.000 aan valuta de VS binnen brengen. Deze keer werd hij echter onmiddellijk gearresteerd. De 55-jarige Chileen houdt zijn onschuld staande.

Mr. Mazza-Alaluf pleitte onschuldig op de federale beschuldigingen van samenzwering en het beheren van een financieel kantoor zonder licentie. Zijn advocaat, Bernard Alan Seidler, noemt de beschuldigingen “een klassiek geval van overdreven overheidsinmenging”.

Arrestaties in Chili

In een gecoördineerde actie pakten de Chileense autoriteiten de leden van de Mazza clan op. Ze zitten nu in de gevangenis in Santiago en worden beschuldigd van witwas praktijken. Hun advocaat, Yieninson Yapur, zegt dat ze allen onschuldig zijn. In een mail doorgestuurd door Mr. Yapur houdt Mr. Mazza-Olmos staande dat hij een echte zakenman is en niets illegaals heeft gedaan.

Het VS onderzoek van de zaak Mazza werd gevoerd door een speurdersteam in New York samengesteld uit mensen van verschillende agentschappen en geleid door de DEA en de Amerikaanse belastingsdienst. Drugambtenaren brengen de zaak naar voor als een belangrijk succes. Maar het is onwaarschijnlijk dat de zaak de toevloed van narco-euro’s die uit Europa gutst enigszins zal milderen.

Op een middag, ver van de glamour en het rijke nachtleven van Gran Via, doolt een dakloze verslaafde rond in een sloppenwijk in noord Madrid met een spuit bengelend in zijn voorarm.

Ook al brak de politie al de hutjes in de omgeving af om ruimte te maken voor een nieuw bouwproject, toch bleven de bewoners onverstoorbaar nieuwe houten en kartonnen huisjes in elkaar timmeren. “De vraag naar cocaïne is gigantisch. Deze hutjes neerhalen doet daar eigenlijk niks aan,” zegt Gerna Bautista, sociaal werker bij Fundacion Atenea Grupo GID, die een mobiele kliniek en naaldruilprogramma beheert. “De hutjes komen zo weer tevoorschijn.

Republish